Documentaire over Lenie Degen: ‘Het zwijgen voorbij’
Geschreven door Nieuwsredactie Op 17 november 2025
In 2024 mocht DorpDuivendrecht.nl een interview doen met de in Duivendrecht woonachtige Lenie Degen. Aanleiding was haar boek ‘Versteende Stilte’. Hierin aandacht voor de zoektocht naar haar opa en zijn achtergronden om zich in de oorlog aan te sluiten bij de NSB. In het boek de ervaringen van (klein)kinderen van familieleden die in de oorlog voor de andere kant kozen. Lenie is tijdens het proces van onderzoek en schrijven vrijwilliger en bestuurslid geworden bij de Stichting Werkgroep Herkenning. Vorig jaar mocht ze hiervoor een waardering ontvangen in de vorm van een lintje: ‘Ridder in de orde van Oranje-Nassau’.
Recent is over het vrijwilligerswerk van Lenie een documentaire verschenen. Makers Helmer Dekker en Coert Molenaar, twee jonge journalisten in opleiding van de Christelijke Hogeschool Ede, hebben de titel: ‘Het zwijgen voorbij’ aan de documentaire mee gegeven.
Over de documentaire
“Wij worden als kijker meegenomen in Lenies zoektocht. Een confronterend verhaal tussen goed en fout, spreken en zwijgen. Als Lenie Degen in 2012 bij een bijscholingscursus een familieopstelling maakt, met de methode ‘Een Taal Erbij’, waar zij door middel van een Duplopopje op tafel, inzicht krijgt over haar familierelaties. Bij Lenie blijkt, dat er één persoon aan de rand van de tafel staat die zij niet herkent. Het zal haar opa wel zijn. Maar wie is opa? In Lenies familie werd altijd over hem gezwegen. Lenie besluit meer te willen weten en gaat op onderzoek naar haar verzwegen opa. In 2012 start zij met haar familieonderzoek, wat resulteerde in een door haar geschreven boek in 2018: ‘Versteende Stilte’. Tegelijkertijd zette Lenie zich in als bestuurslid én hielp mee aan de telefonische hulplijn en gespreksgroepen voor de Stichting Werkgroep Herkenning. Dit is een landelijke stichting die maatschappelijke hulp en een luisterend oor biedt aan nakomelingen en familieleden van personen die verdacht werden van collaboratie met de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo ontwikkelde Lenie zich tot het uitspreken van haar familieverhaal en de thema’s: zwijgen, schuld en schaamte, keuzes maken en de gevolgen van de keuzes”.
De afgelopen jaren blijkt er nog steeds belangstelling te bestaan voor gastlessen en lezingen over al deze thema’s op scholen, bij historische verenigingen en werkt Lenie ook mee aan educatieve films als gastspreker. Lenie neemt ons mee in deze boeiende minidocumentaire op diverse plekken en geeft in eenvoudig taalgebruik inzicht in al haar emoties in haar leven, op zoek naar meer balans. Lenie hoopt door middel van deze mini documentaire een voorbeeld voor velen te zijn die op zoek zijn naar hun familiegeschiedenis.
Documentaire: “Het zwijgen voorbij”
DorpDuivendrecht.nl: Interview
Auteur: Henk P. Blok
Foto onder: Lenie en de beide documentaire makers.
Foto artikel: Lenie Degen met haar boek ‘Versteende Stilte’.